มะพูด

คติความเชื่อ
มะพูดเป็นต้นไม้ที่ควรปลูกไว้ในบริเวณบ้าน โดยปลูกไว้ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ (พายัพ) เชื่อว่าคนโบราณปลูกเอาเคล็ด เพื่อหวังให้ลูกหลานเป็นคนช่างพูดช่างเจรจาในสิ่งที่ดีงาม เพราะคนที่พูดจาไพเราะก็จะมีคนชื่นชอบกันมาก
ชื่อพื้นเมือง
ปะหูด, มะหูด (อีสาน) ประโฮด (เขมร)มะนู ตะพูด จำพูด พะวาใบใหญ่ ส้มปอง ส้มม่วง
ชื่อวิทยาศาสตร์
Garcinia duleis Kurz.
วงศ์
GUTTIFERAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
มะพูดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ใบใหญ่ หนา มัน เป็นรูปไข่ยาวรีคล้ายใบมังคุด แต่ปลายใบจะแหลมกว่า ดอกสีเขียวอมเหลือง ผลใหญ่ขนาดส้มเขียวหวาน ผลดก ออกตามกิ่ง ผลดิบสีเขียว ผลแก่มีสีเหลือง เมื่อสุกจะมีสีส้ม เนื้อในผลสีเหลืองจำปา รสเปรี้ยวอมหวาน รับประทานเป็นอาหารได้
การปลูก
ใช้กล้าปักชำ
ประโยชน์ทางยา
ส่วนที่ใช้เป็นยา น้ำคั้นจากลูก ราก เปลือก
รสและสรรพคุณในตำรายาไทย
น้ำคั้นจากลูก รสเปรี้ยวอมหวาน แก้ไอ ขับเสมหะ แก้เจ็บคอ แก้เลือดออกตามไรฟัน
ราก รสจืด แก้ไข้ แก้ร้อนใน ถอนพิษผิดสำแดง
เปลือก มีรสฝาด ใช้ชำระบาดแผล
ขนาดและวิธีใช้
1. แก้ไอ ขับเสมหะ แก้เจ็บคอ ใช้ผลมะพูดคั้นเอาแต่น้ำจิบ หรือดื่มพอสมควร
2. แก้ไข้ แก้ร้อนใน ใช้รากต้มน้ำดื่ม
3. ชำระบาดแผล ใช้เปลือกต้มน้ำ กรองเอาน้ำชำระบาดแผล
คุณค่าทางโภชนาการ
มะพูด 100 กรัม ให้พลังงาน 49 กิโลแคลอรี่ ประกอบด้วย คาร์โบไฮเดรท 12.2 กรัม โปรตีน 0.4 กรัม ไขมัน 0.5 กรัม กากใย 1.0 กรัม แคลเซี่ยม 5 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 13 มิลลิกรัม เหล็ก 0.4 มิลลิกรัม
ที่มา : http://ittm.dtam.moph.go.th/data_articles/direct_tree/directtree27.htm |